„Modelowanie emisji substancji biogennych dla Międzynarodowego Obszaru Dorzecza Odry ze zrzutów punktowych oraz różnych źródeł rozproszonych dla historycznych, bieżących jak i przyszłych wielkości emisji substancji biogennych”
W ramach wdrażania Ramowej Dyrektywy Wodnej (RDW), na potrzeby analizy charakterystyki obszaru dorzecza zgodnie z art. 5 ust. 1 RDW oraz przy opracowywaniu Międzynarodowego Planu Gospodarowania Wodami dla Obszaru Dorzecza Odry dokonywano dotychczas jedynie przybliżonych szacunków dotyczących emisji substancji biogennych do wód oraz głównych źródeł ich pochodzenia.
Z tego powodu podczas 14 Plenarnego Posiedzenia MKOOpZ w roku 2011 uchwalono, że zostanie przeprowadzone „modelowanie emisji substancji biogennych dla Międzynarodowego Obszaru Dorzecza Odry ze zrzutów punktowych oraz różnych źródeł rozproszonych dla historycznych, bieżących, jak i przyszłych wielkości emisji substancji biogennych” w ramach wspólnego projektu realizowanego w okresie 2012/2013. W tym celu wykorzystano model emisji biogenów MONERIS (MOdelling Nutrient Emissions in RIver Systems), odpowiedni do stosowania dla obszarów dorzeczy o większej skali.
W ramach „Projektu MONERIS” modelowano, wzgl. szacowano rozwój lub zmiany emisji substancji biogennych pochodzących z głównych źródeł zanieczyszczeń lub odprowadzanych poprzez różne drogi emisji w ok. 20-letnim okresie badawczym, tj. od roku 2000 do roku 2021. Cały analizowany okres został przy tym podzielony na trzy odcinki czasowe. Lata 2000-2007 odzwierciedlają „historyczny” okres porównawczy, lata 2008-2010 – okres „bieżący”, natomiast dla okresu „przyszłego”, tj. dla roku odniesienia 2021, opracowano różne szacunkowe prognozy, które powinny pokazać, w jaki sposób w danym przypadku zmienia się stan emisji substancji biogennych, przy przyjęciu różnych warunków wyjściowych i ramowych. Pierwszy analizowany scenariusz zakłada, że zasadniczo wszystkie parametry pozostają takie same i uwzględnia się jedynie zmiany emisji związane z czasem wymiany wód podziemnych. W kolejnych analizowanych scenariuszach określano również wielkość bądź szacowano wpływ wybranych opcji działań, wzgl. opcji zarządzania na redukcję emisji substancji biogennych do wód.
Wyniki modelowania oraz opis wykonanych prac streszczone są w raporcie końcowym. Wyniki można również przedstawić przy pomocy narzędzia służącego do tworzenia map StatPlanet©. Podsumowując, można stwierdzić, że przedłożone wyniki projektu umożliwiają wprawdzie dokonanie pierwszych przybliżonych szacunków dotyczących aktualnego stanu oraz zmian wielkoobszarowych emisji substancji biogennych na międzynarodowym Obszarze Dorzecza Odry, jednak są one jeszcze obarczone dużą dozą niepewności.
Dlatego też w kontekście swoich przyszłych działań MKOOpZ będzie jeszcze dyskutować, tak aby następnie podjąć decyzję, czy i w jaki sposób na podstawie koncepcji modelu MONERIS oraz dostępnych danych wejściowych powinno się prowadzić kolejne, szczegółowsze analizy, które mogłyby posłużyć do doprecyzowania oraz dalszego rozwoju obecnych wyników, a w dłuższej perspektywie czasowej również do zdefiniowania opcji działań, wzgl. opcji zarządzania w trzecim cyklu planowania Ramowej Dyrektywy Wodnej.
